‘Middenprijs goed alternatief voor prijsvechten’

ingevoerd op 4-12-2014

Den Haag - Bouwbedrijven concurreren zichzelf en anderen kapot door constant te duiken en steeds uit te gaan van de meest gunstige – “maar onrealistische” – uitvoeringsscenario’s. “Gunnen op de middenprijs is een goed alternatief.” Begrotingen maken is al ruim 25 jaar zijn vak. Marten Kingma, directeur van Bouwkostenadviesbureau BKS Schagen, ziet de markt al jaren modderen met lage winstmarges en inschrijvingen onder de marktprijs.
Waarom niet gunnen op de meest realistische prijs en minder ‘vechten’? ‘‘De realistische prijs wordt bepaald door uit de inschrijfcijfers van de marktpartijen de middenprijs te bepalen. De partij die het dichtst bij deze middenprijs zit, krijgt de opdracht in plaats van het gevecht om de laagste prijs. Iedereen is beter af met een prijs die past bij een opdracht in plaats van een prijs die te laag is om een project goed uit te voeren. En iedereen, ook de politiek, weet ook wat daar de gevolgen van zijn, dus wanneer stoppen we daarmee?”, wil Kingma een ‘statement’ maken.

ProRail deed in zijn ogen een serieuze pilot de huidige praktijk te doorbreken bij de aanbesteding van de oostelijke onderdoorgang Randweg Doetinchem waar een probabilistische raming de doorslag gaf. BKS maakte zo’n raming in opdracht van één van de inschrijvers (Besix). Het kostenbureau rekende ook aan de A15 MAVA, de renovatie van B30 (het oude ministerie van Economische Zaken) de Noord-Zuidlijn en onlangs aan het metronet in Mekkah.

Veenbrand
De bouwcrisis verspreidt zich nog altijd als een veenbrand, sluimerend met hier en daar een brandhaard die zijn slachtoffers eist. Het gaat hem aan het hart als hij de berichtgeving over onder meer Ballast Nedam en BAM leest en sluit zich aan bij de oproep van Hans Smits van Janssen de Jong om het roer om te gooien. “Bouwprojecten in Nederland zijn de afgelopen jaren misschien een maatje te groot geworden. Met een Coentunnel, A15MAVA en de SAA-projecten worden enorme risico’s genomen, waarbij ook de gevolgen van het misgrijpen bij zo’n project enorm zijn. De directeur heeft respect voor een streekgenoot die een paar jaar terug zijn aannemersbedrijf fors afschaalde en het nog langer vertikt om tegen onrealistische prijzen in te schrijven. “Dan kan je iedereen recht in de ogen aankijken”. Ook een vervelende boodschap kun je op een correcte manier brengen. Blijf in contact met je stakeholders. Het draait uiteindelijk om mensenwerk.”

Als ‘registermediator’ bemiddelt Kingma regelmatig bij bouwconflicten. Daarbij voelt de kostenexpert veel voor toepassing van het Harvard-model, waarbij conflicten in redelijkheid worden opgelost door integratief te onderhandelen: “Meestal grijpt men bij een conflict terug naar het contract of wetboek. Dan weet je bijna zeker dat standpunten verharden en de zaak escaleert. Als partijen elkaars behoefte kennen en weten waar ze elkaar tegemoet kunnen komen, is een conflict naar mijn mening sneller uit de wereld. Doordat partijen de oplossing zelf bedenken is deze ook meer toekomstgericht.”

Kingma is realist genoeg om te beseffen dat zo’n aanpak nog niet bij alle bouwconflicten haalbaar is, maar voelt zich gesteund door het wetsvoorstel ‘bevordering van mediation in het bestuursrecht’ dat volgende week in de Tweede Kamer wordt besproken. Het besef groeit dat partijen vaak meer tevreden zijn met hun eigen oplossing dan met het vonnis van een rechter of arbiter. “Uiteindelijk draait ook bouwen om elkaar vertrouwen en elkaar wat gunnen.” Goede verliezers is hij daarbij nog nooit tegen gekomen. “Wie de bal kaatst kan hem terug verwachten.”

Publicatie datum: 04-12-2014 15:18
Marten Kingma Marten Kingma